مهدی فرهمند

«این گروهِ خشن...»
مغزهای کوچک زنگ زده،پنجمین فیلم بلند هومن سیدی،درمقام کارگردان به شمار میرود ومیتوان گفت بهترین فیلم او تا به امروز از لحاظ کارگردانی است.سیدی در مغزها،به معضلات وناهنجاریهای اجتماعی،فقر،قاچاق سلاح و موادمخدر،مشکلات حاشیه نشینی وتبعات آن می پردازد.فیلم سیدی را میتوان یک فیلم شبه گانگستری دانست که از خیلی جهات،تحت تاثیر سینمای اسکورسیزی است ودرسینمای خودمان،قدری شبیه ابد ویک روز است.همان فضای تلخ و گزنده با همان خانواده ازهم پاشیده ای که در روابطشان،احترام و ادب معنا ندارد!سیدی مکان خانواده داستانش را درناکجاآبادی طراحی کرده که هیچ جغرافیای دقیق ومشخصی ندارد!شخصیتهای فیلم سیدی،جانوران عجیب وغریبی هستند که هیچگاه به سیاهی مطلق نمیرسند!مثلا پدر خانواده(فرید سجادی حسینی)که ازقضا شخصیتی منفعل،بدرد نخور وگاهی کمیک است،درجایی بر سر جنازه همسرش،های های اشک ماتم میریزد!و درجایی دیگر،خرمای ختم همان زن را مُشت کرده وبه جیب میریزد!یا شاهین(نوید محمدزاده) که در سکانسهایی،یک‌ کاراکتر درنده خو،عصیانگر و عصبی است و درجایی مانند یک‌ کودک کمی شیرین عقل!در وانِ کثیفش،حمام آفتاب میگیرد!این طور به نظر میرسد سیدی درطراحی شخصیتهایش،هرجا خشونت و سیاهی به اوج رسیده،تعمدا ترمزشان را کشیده وبا نوعی خودسانسوری،فضارا تلطیف کرده!مغزهای کوچک،اما چند سکانس کم نظیر دارد که بدون شک بهترینشان،سکانس درگیری و دعوای گروهی است.یک دکوپاژ استثنایی از سیدی،فیلمبرداری بی نقص پیمان شادمانفر و موسیقی جذاب بامداد افشار سکانسی ماندگار درتاریخ سینمای ایران رقم زده.بازی خوب بازیگران و به ویژه فرهاد اصلانی(درنقش شکور)از دیگر نکات بارز فیلم سیدی است‌.البته پیام فیلم راهم نباید نادیده گرفت.آنچه سیدی در ابتدا با یک نریشن زیرکانه بیان میکند و درانتها نیز با یک نریشن هوشمندانه وسرشار از کنایه دیگر،فیلمش را می بندد!
«لطفا گوسفند نباشیم...!»